In 2021 is het 101 jaar geleden dat de kunstenaar Constant is geboren. Ter gelegenheid van dit jubileum lanceert Fondation Constant het grootschalige samenwerkingsproject Constant 101. Een scala aan musea, culturele instellingen en nieuwe makers vieren samen het gedachtegoed en erfenis van Constant. Binnen deze samenwerking organiseert het Cobra Museum voor Moderne Kunst een tentoonstelling, waarin naast kunstwerken van Constant ook nieuw werk van de hedendaagse kunstenaars Antonio Jose Guzman (1971) en Antonis Pittas (1973) wordt gepresenteerd.
Constant
Constant (Constant Nieuwenhuijs, 1920-2005) was naast kunstenaar tevens een van de intellectuele motoren achter de Cobra-beweging (1948-1951). Daarmee kan hij als een van de belangrijkste medeoprichters worden gezien. Hij heeft zich ontpopt als een kunstenaar die steeds weer nieuwe paden durfde in te slaan, uitdagende samenwerkingen niet schuwde en bovenal overtuigd was van de belangrijke rol die creativiteit en kunst spelen in onze samenleving.
Kunstenaar Antonis Pittas selecteert de werken van Constant die in deze tentoonstelling zijn te zien. Met deze selectie wil hij het beeld benadrukken van Constant als een kunstenaar met een onafgebroken geloof in een betere wereld, waarin collectiviteit, vrede en creativiteit de boventoon zouden voeren. De selectie van circa 40 schilderijen en werken op papier varieert van de kinderlijk aandoende werken uit de Cobra-tijd – waarin met regelmaat de vogel als symbool voor vrijheid terugkeert – tot werken waarin Constant verwijst naar omwenteling en zelfs revolutie. Naast zijn langlopende project New Babylon, waarin hij de samenleving van de toekomst verbeeldt, worden ook een aantal werken uit de periode ná New Babylon gepresenteerd. Het Cobra Museum besteedt hiermee voor het eerst aandacht aan deze latere periode uit Constants oeuvre. Het sluitstuk van de late werken is het olieverfschilderij Les expulsés dat Constant in 1999 schilderde naar aanleiding van de Kosovo-oorlog.
Nieuw werk van hedendaagse kunstenaars
Het museum heeft Antonio Jose Guzman en Antonis Pittas (beiden wonen en werken in Amsterdam) uitgenodigd om te reageren op Constants oeuvre en gedachtegoed. Deze internationaal gerenommeerde kunstenaars hebben speciaal voor de gelegenheid nieuw werk gemaakt.
Antonis Pittas
Naast de selectie werken van Constant bestaat de bijdrage van Antonis Pittas uit een ruimtelijke installatie. Hierin is opnieuw werk van Constant opgenomen, ditmaal met een nadruk op het thema van migratie, of de nomadische mens; een interesse die in het oeuvre van Constant al vroeg te zien is. Een deel van deze werken is in eerste instantie aan het oog onttrokken door middel van gordijnen waarop korte teksten zijn aangebracht. De teksten bestaan uit nieuwsfragmenten en uit teksten van Constant zelf, waarmee Pittas een directe, maar ook associatieve relatie legt tussen ons heden – waarin (onvrijwillige) migratie zo’n grote rol speelt – en de tijd waarin Constant leefde. Publieksmedewerkers van het Cobra Museum openen de gordijnen voor bezoekers en gaan met hen in gesprek.
Antonio Jose Guzman
De nomadische mens is ook een belangrijk thema in het oeuvre van Antonio Jose Guzman. Net als Pittas heeft hij bovendien een interesse in de geschiedenis van de moderne kunst. In een eerder project genaamd Piertopolis reageerde Guzman bijvoorbeeld op het New Babylon-project van Constant door de Homo Ludens als nomadische bevolking af te beelden die in deze toekomstige metropool zou wonen. Voor deze tentoonstelling creëert hij samen met textielontwerper en kunstenaar Iva Jankovic Indigo Republic, een serie nieuwe sculpturale figuren die deels verwijzen naar Constants New Babylon. De figuren dragen textiel met een abstract patroon dat gebaseerd is op Guzmans eigen DNA-sequentie. Aan de hand van deze sequentie heeft Guzman een genetische conceptuele kaart ontwikkeld die zichtbaar maakt dat zijn DNA het resultaat is van een route die door verschillende continenten loopt. Deze ‘kaart’ of ‘patroon’ vormt de basis voor een aantal van zijn multidisciplinaire projecten en ook voor het nieuwe werk in opdracht van het Cobra Museum.
Klik hier voor meer informatie over Constant 101 | On Our Means and Perspectives.
De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds, het publieke stimuleringsfonds voor beeldende kunst en cultureel erfgoed.